Πέμπτη 27 Αυγούστου 2015

ΘΕΟΣ-ΠΟΤΑΜΟΣ ΙΛΙΣΣΟΣ ,ΤΟΥ ΦΕΙΔΙΑ ΚΑΙ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΜΑΣ

 Σε επιγραφές του 5ου αι.π.Χ. βρίσκουμε την λέξη γραμμένη ως --ΗΙΛΙΣΟΣ---.
Είχε  το δασύ πνεύμα στην αρχή,που σαφώς έδινε άλλη πνοή στο όνομα.
Ένας ποταμός που έχει την πηγή του στην βορειοδυτική πλευρά του Υμηττού.Στις όχθες του διέμεναν οι Μούσες,γι'αυτό υπήρχε και ο βωμός τους εκεί που είχε ονομαστεί''βωμός των Ιλισιάσδων''.Εκεί κοντά βρισκόταν και ο πλάτανος όπου πήγαινε ο Σωκράτης με τους μαθητές του.Για τους πρόγονούς μας ήταν ιερός.
 Ο Φειδίας -που δόξασε την κλασική Αθήνα με την υψηλή του τέχνη -προσωποποίησε τον θεό Ιλισό δίνοντας σάρκα στο μάρμαρο με το οποίο στόλισε την αριστερή άκρη του δυτικού αετώματος του Παρθενώνα.Το σώμα του παριστάνεται γυμνό ενώ μόνο ένα λιτό κομμάτι από το ιμάτιό του καλύπτει τον αριστερό του  ώμο και πέφτει πίσω. Ο γλύπτης του έδωσε μια τέτοια στάση στο σώμα και στους μύες ώστε να θυμίζει νερό που κυλάει.






Το Βρετανικό Μουσείο μετακίνησε για πρώτη φορά το άγαλμα τον Δεκέμβριο του 2015,δανείζοντάς το στο Ερμιτάζ της Α.Πετρούπολης για τα 250 χρόνια από την ίδρυσή του.Εδώ οφείλει κανείς να προσθέσει πως το άγαλμα συνοδεύονταν από μια ταμπέλα η οποία έγραφε πως το έργο αυτό διασώθηκε από τον Έλγιν τον 19ο αιώνα.Τα σχόλια στην περίπτωση αυτή είναι βέββια παραπάνω από περιττά.


Αξίζει να επισημανθεί πως την ίδια εποχή η Ελλάδα είχε ζητήσει την διαμεσολάβηση της Ουνέσκο για το ζήτημα των γλυπτών της.
Είναι προφανές πως η πρωτοβουλία του Βρετανικού Μουσείου να δανείσει το γλυπτό είχε να κάνει μάλλον με την πολιτική και την διπλωματία,παρά με τη γενναιοδωρία του.Να σκεφτεί κανείς πως τώρα συζητά και τον δανεισμό του στο μουσείο της Νέας Υόρκης,στο Λούβρο στο Παρίσι και στο Βερολίνο.Προγραμματίζει δηλαδή μια πορεία μετακινήσεων και διαδρομών ενώ στο παρελθόν είχε συζητηθεί πόσο τεράστιο είναι το ρίσκο και της παραμικρής μετακίνησης ενός τέτοιου έργου που αποτελεί σύμβολο του ανθρώπινου πολιτισμού.
 Το Βρετανικό Μουσείο πραγματοποίησε μια μεγαλειώδη έκθεση στη νέα του πτέρυγα που αποτελεί και το καμάρι του,σύμφωνα με δημοσιεύματα.
Η έκθεση αυτή είχε τον τίτλο "Definimg Beauty-the body in Ancient Greek Art' και διήρκεσε από τις 26 Μαρτίου έως τις 5 Ιουλίου του 2015.Εκεί μεταφέρθηκε και -μεταξύ των άλλων-πήρε μέρος και ο θεός ποταμός μας.

Κι εγώ συνειρμικά θυμάμαι τον στίχο εκείνον του Γιώργου Σεφέρη που δηλώνει πως''το πρώτο πράγμα που έκανε ο θεός είναι το μακρινό ταξίδι''Είμαι σίγουρη πως τα λόγια αυτά πρέπει να οδηγηθούν και να ερμηνευθούν σ'εκείνο το ψυχικό βάθος,όπου μπορεί να εντοπιστεί η αλήθεια τους.Μια αλήθεια που μόνη η Ελλάδα οφείλει γνωρίζει να διαισθανθεί και να ορίσει.

-----αγγελική----

Ο ΟΡΦΙΚΟΣ ΠΑΠΥΡΟΣ ΤΟΥ ΔΕΡΒΕΝΙΟΥ

 Το 1962,κοντά στην αρχαία πόλη Λιτή,στο Δερβένι της Θεσσαλονίκης,σ' έναν από τους τάφους που ήρθαν στο φως εκείνην την εποχή, ανακαλύφθηκε κάτι που αποδείχτηκε  μοναδικό στο είδος του .Ο αρχαιολόγος Πέτρος Θέμελης, αγαπημένος και γνωστός σήμερα- (,που έκανε έργο της ζωής του την ανάδειξη της αρχαίας Μεσσήνης)-  βρισκόταν εκεί.-.Εργάζονταν τότε ακόμα ως έκτακτος επιστημονικός βοηθός στην εφορία αρχαιοτήτων της Δυτικής Μακεδονίας.Η πάντοτε οξυμένη αντίληψή του συνέβαλε στο να διακρίνει ανάμεσα στα κάρβουνα της νεκρικής πυράς ενός πλούσιου πολεμιστή ,τα κομμάτια του παπύρου Χάρη σ'αυτόν αναβίωσαν τα γράμματα που απέμειναν πάνω του.Διαφορετικά θα είχαν χαθεί μέσα στις στάχτες.

Ο τάφος χρονολογήθηκε στα τέλη  του 4ου ή στις αρχές του 3ου αι.π.Χ. -στα δοξασμένα χρόνια του Φιλίππου Β' της Μακεδονίας,του Αριστοτέλη και του Μεγάλου Αλεξάνδρου,όταν ακόμα ατένιζε ή όταν ξεκινούσε για την Ανατολή.Οπότε πρόκειται για το αρχαιότερο χειρόγραφο της Ευρώπης,και γενικότερα της Δύσης  το οποίο διασώθηκε σε πάπυρο.Η φωτιά που το έκαψε το βοήθησε τελικά να διασωθεί,καθώς απορρόφησε κάθε ίχνος υγρασίας.Σε αντίθεση με την Αίγυπτο,όπου έχουν ανακαλυφθεί πολλοί πάπυροι,το κλίμα της Ελλάδας δεν ευνοεί τη συντήρησή τους .
 Υπολογίστηκε πως το κείμενο πρέπει να είχε γραφτεί εκατό περίπου χρόνια πριν να ριφθεί στην πυρά,δηλαδή στον 5ο αιώνα,εκείνον τον χρυσό της ελληνικής κλασσικής αρχαιότητας ,γύρω στο
420 π.Χ..,όταν η φωνή του Σωκράτη και του Πλάτωνα ,του Περικλή και πολλών άλλων σπουδαίων ηχούσε ζωντανή ακόμη.
Οι έρευνες απέδειξαν ότι περιέχει την φιλοσοφική ερμηνεία ενός ορφικού ποιήματος που ασχολείται με την θεογονία.Γι'αυτό και ο πάπυρος έχει σήμερα  τ'όνομα ''ορφικός''
--------------
-----------αγγελική-----------