Η καταλυτική Απλότητα των Δωρικών Κιόνων

Η ομορφιά του δωρικού κίονα  βρίσκεται στην μνημειακή του απλότητα. Γεννήθηκε στο Άργος και στην Κόρινθο που ήταν δυο σημαντικά δωρικά κέντρα τέχνης κατά την γεωμετρική εποχή του 8ου π.Χ.αιώνα. Είναι λογικό που δεν έχουμε αρχιτεκτονικά κατάλοιπα από μια τόσο πρώιμη εποχή. Εξάλλου για την κατασκευή τους πρέπει να είχε χρησιμοποιηθεί μάλλον το ξύλο. Για παράδειγμα, σχετικά με τον ναό της Ήρας στην Ολυμπία, που θεωρείται ένας από τους αρχαιότερους δωρικούς  ναούς, ο Παυσανίας αναφέρει πω είχε δει ανάμεσα στους λίθινους κι έναν ξύλινο κίονα. Προφανώς οι ξύλινοι κίονες αντικαταστάοηκαν σταδιακά με λίθινους.
Κύριο χαρακτηριστικό των δωρικών κιόνων είναι το ότι δεν έχουν βάση, αλλά στηρίζονται απευθείας πάνω στον στυλοβάτη. Ένα σημαντικό και ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του είναι επίσης ότι οι ραβδώσεις τους είναι αιχμηρές.
Το λιτό κιονόκρανο αποτελείται από δύο μέρη: τον έχινο και τον άβακα. Ο άβακας είναι το ανώτερο σημείο του κίονα με τετράγωνη κάτοψη, πάνω στο οποίο στηρίζεται το επιστύλιο.Ο έχινος βρίσκεται ακριβώς κάτω από τον άβακα και φροντίζει την ομαλή  μετάβαση προς τον κυρίως κίονα.

 Στα δωρικά κτίρια ο θριγός αποτελείται από δυο μέρη:το επιστύλιο και την δωρική ζωφόρο..Το επιστήλιο είναι εκείνη η ταινία που βρίσκεται ακριβώς επάνω από τους κίονες. Από αυτό λείπουν τα διακοσμητικά στοιχεία. Ίσως να βρίσκονται κάποια λίγα στο πάνω άκρο του,αυτά όμως αποτελούν συνέχεια των τριγλύφων που υπάρχουν ακριβώς από πάνω,δηλαδή στη ζωφόρο.

 Στην δωρική ζωφόρο υπάρχει μια συνεχής εναλλαγή από τρίγλυφα και μετόπες. Τα τίγλυφα είναι τρία κάθετα λαξεύματα στο μάρμαρο.Υπάρχουν για να θυμίζουν τα ξύλινα δοκάρια που στέγαζαν κάποτε τους αρχαίους ναούς. Γι'αυτό,κάτω από αυτά υπήρχαν απομιμήσεις καρφιών που συγκρατούσαν κάποτες τις ξύλινες δοκούς. Αυτές οι απομιμήσεις ονομάζονται σταγόνες,
 Οι μετόπες ανάμεσα στατρίγλυφα άλλες φορές ήταν απλές και άλλες φορές είχαν γραπές ή ανάγλυφες παραστάασεις,
Αξίζει να επισημάνουμε πως τα τρίγλυφα ήταν βαμμένα γαλανά,ενώ οι μετόπες κόκκινες.

Δρυίδων παροτρύνσεις..

 Δέντρα και βότανα βρίσκονται στην κατοχή του θεϊκού.Σ'αυτά κατοικούν πνεύματα και θεοί.
 Τα πνεύματα,οι θεοί ,ήταν τόσο απαραίτητα για τους ιδιοκτήτες των φυτών,που όταν οι αρχαίοι ιερείς τα έκοβαν για να τα χρησιμοποιήσουν στα φίλτρα τους ,χρησιμοποιούσαν ειδικά ιερά μαχαίρια ή δρεπάνια για τον σκοπό τους .Αυτά είναι γνωστά ως ''χρυσά δρεπάνια των Δρυίδων ''.
 Κάποια από τα πνεύματα των δέντρων και των φυτών είναι πιο αδύναμα και κάποια  πιο δυνατά-όμως όλα προκαλούνται και διατηρούνται από τον ήλιο.
Σ' ό,τι χορηγείται ζωή από τον ήλιο, χορηγείται κι ένα πνεύμα,μια πύρινη σπίθα από  ήλιο.
 Ακόμα κι αν ζούσε κανείς απομονωμένος στο σκοτάδι και με ξερά ξύλα άναβε φωτιά για να βλέπει-αυτά τα ξύλα θα εμπεριέχουν το φως -πνεύμα του ήλιου που το ''ήπιαν '' για να δημιουργηθούν.Γιατί ο ήλιος είναι πάντα εκεί-και ίσως πιο πολύ ακόμα όταν δεν φαίνεται άμεσα-.
 Κάθε φορά που αγγίζουμε ένα δέντρο ας το θυμόμαστε .
Και κάθε φορά που θέλουμε να κόψουμε κάποιο κλαδάκι,
 σας σεβόμαστε το θεϊκό πνεύμα των Δρυίδων.

---αγγελική-- TGK

Το χτυποκάρδι του ελληνικού τρένου

Το προσφιλές μας τρένο είναι το πρώτο μηχανοκίνητο μέσο χερσαίων μεταφορών. Στις πρώτες δεκαετίες του19ου αιώνα άνοιξε ένα καινούριο,απροσδόκητο κεφάλαιο στην τεχνολογική εξέλιξη του κόσμου.Η εξάπλωση και η κυριαρχία του σιδηροδρόμου στα πιο ανεπτυγμένα κράτη αποτέλεσε την πιο χαρακτηριστική  από τις αλλαγές που έφερε η βιομηχανική επανάσταση.Ούτε η δημουργία μεγάλων πόλεων ,ούτε η ίδια η βομηχανική επανάσταση δεν θα μπορούσαν να προχωρήσουν χωρίς την ύπαρξη του τρένου, που εξασφάλιζε την τροφοδοσία των μεγάλων πόλεων με τρόφιμα ,τα εργοστάσια με πρώτες ύλες και τη αγορά με προϊόντα. Οπότε ήταν πολύ δίκαιο που είχε αναχθεί σε σύμβολο ανάπτυξης κατά τον 19ο αιώνα. Η απόκτηση σιδηροδρόμου ήταν που βοηθούσε τις πιο μικρές χώρες να εισαχθούν στον χώρο των ανεπτυγμένων κρατών.
 Στην Ελλάδα οι συζητήσεις για την ανάγκη κατασκευής σιδηροδρόμου άρχισαν λίγα χρόνια μετά την ανεξαρτησία της ,γύρω στα 1835. Αλλά η κατασκευή σιδηροδρομικής υποδομής απαιτούσε κεφάλαια που το μικρό ελληνικό κράτος δεν μπορούσε να εξοικονομήσει. Επιπλέον για να προσελκύσε ιξένα κεφάλαια και πιστωτικά ιδρύματα θα έπρεπε ν'αποδείξει ότι το δίκτυο θα μπορούσε να αποδώσει, δηλαδή θα εξασφάλιζε την μεταφορά τροφίμων και πρώτων υλών που οι τοπικές κοινωνίες θα ήταν σε θέση να απορροφήσουν. Αλλά αυτό ήταν αρκετά δύσκολο στην νεοσύστατη χώρα. Οπότε το ενδιαφέρον των ξένων και των ομογενών επενδυτών παρέμενε πολύ μικρό. Πρέπει να προστεθεί επίσης το γεγονός ότι οι περισσότερες περιοχές της Ελλάδας γειτόνευαν με την θάλασσα,οπότε οι θαλάσσιες μεταφορές θα περιόριζαν την αποδοτικότητα του σιδηροδρομικού δικτύου.
 Η μόνη σιδηροδρομική γραμμή που είχε κατασκευαστεί στην Ελλάδα μέχρι το 1880 ήταν αυτή που συνέδεε την Αθήνα με τον Πειραιά και είχε μήκος μόλις 9 χιλιόμετρα. Χρειάστηκαν δώδεκα περιπετειώδη χρόνια για να κατασκευαστεί. Πάντως με το πέρασμα του καιρού τα δεδομένα της ελληνικής οικονομίας άρχισαν ν'αλλάζουν καιδημιούργησαν τις προϋποθέσεις για υλοποίηση των σχεδίων κατασκευής σιδηροδρομικού δικτύου.Την ίδια εποχή γύρω από την χώρα προχωρούσε η κατασκευή μεγάλων συγκοινωνιακών αξόνων,που συνέδεαν τηνκεντρική Ευρώπη με την Κωνσταντινούπολη,την Μικρά Ασία,την Ανατολή ως την Ινδία. Η σύνδεση της Ευρώπης με την Ανατολή γινόταν και ατμοπλοϊκά από το Πρινεζι της Ιταλίας προς το Σουέζ και τον Ινδικό Ωκεανό. Οπότε οι ελληνικές κυβερνήσεις έκριναν πως έπρεπε ταχύτατα να προωθηθούν οι σιδηροδρομικές υποδομές .ωστε να συνδεθεί η Ελλάδα με του διεθνείς άξονες. Πράγματι,το σιδηροδρομικό δικτυο της χώρας ολοκληρώθηκε το 1909- στις τρείς επόμενες δεκαετίες, από το 1880 και μετά.
 Στο μεγαλύτερο τμήμα του το δίκτυο ήτανμετρικό,δηλαδή αποτελούνταν από γραμμές πλάτους ενός μέτρου ,ενώ το διεθνές δίκτυο προέβλεπε γραμμές πλάτους 1,56 μέτρων. Αυτό φανερωνε πως κατασκευάστηκε κυρίως για να εξυπηρετήσει τοπικές ανάγκες,δίχως διεθνείς φιλοδοξίες,
Το κράτος ανέλαβε το μεγαλύτερο μέρος του έργου και δανείστηκε κυρίως από ξένα πιστωτικά ιδρύματα. Οι ιδιώτες συμμετείχαν σε μικρό ποσοστό.
 Οι αισιόδοξοι υπολογισμοί που οδήγησαν στην δημιουργία του τρένου δεν επαληθεύτηκαν.-Οπότε είχαν διακοπεί οι περαιτέρω επενδύσεις.- Σίγουρα όμως προσέφερε πολλά σε μια χώρα που δεν είχε γνωρίσει ως τότε αξιόπιστοχερσαίο  συγκοινωνιακό δίκτυο. Προσέφερε πολλά και σε περίοδο πολέμων,καθώς βοηθούσε στην γρήγορη επιστράτευση και τον εφοδιασμό του στρατού  .
 Τα κοινωνικά και οικονομικά δεδομένα δεν του επέτρεψαν ριζοσπαστικές αλλαγές.
 Πάντως οφείλουμε να παραδεχτούμε πως όταν το βλέπουμε να διασχίζει τις δύσβατες περιοχές της χώρας, μας δημιουργεί συναισθήματα νοσταλγικά,τέτοια που κανένα άλλο μεταφορικό μέσο,όσο εξελιγμένο κι αν είναι δεν μπόρεσε και δεν θα μπορέσει ποτέ να μας χαρίσει.

Πηγή:Θέματα Νεοελληνικής Ιστορίας της Γ'Λυκείου