Τετάρτη 27 Απριλίου 2016

Είπε ο Πλάτωνας για το Ωραίο και την Τέχνη...

 

-ΠΛΑΤΩΝΑΣ
---------------------------------------
--''το θεϊκό είναι  ωραίο,σοφό ,καλό και έχει όλες τις σχετικές με αυτά ιδιότητες''

--''εκείνοι που τους αρέσουν τα ακούσματα και τα θεάματα,θαυμάζουν τις ωραίες φωνές,τα χρώματα,τα σχήματα και όλα όσα δημιουργούνται από τέτοια στοιχεία, αλλά η νοητική τους ικανότητα δεν τους δίνει την δυνατότητα να αντικρίσουν την καθεαυτό φύση του ωραίου.''

--''Όπου υπάρχει μέτρο και συμμετρία γίνονται παντού κάλλος και αρετή. Αν δεν είμαστε ικανοί λοιπόν να συλλάβουμε το ωραίο με μια μόνο μορφή του,ας το συλλάβουμε με τρεις: το κάλλος την συμμετρία και την αλήθεια''

--''και μην νομίζεις πως η ασχήμια είναι κάτι διαφορετικό από την ασυμμετρία που παντού και πάντα είναι κακόμορφη''

--το καλό είναι βέβαια πάνοτε ωραίο και το ωραίο δεν είναι ποτέ άμετρο.Άρα και για το έμβιο ισχύει το ίδιο:για να είναι καλό πρέπει να διέπεται από μέτρο.Καμιά συμμετρία ή αμετρία δεν είναι πιο σημαντική από αυτήν που υπάρχει ανάμεσα στην ίδια την ψυχή και το ίδιο σώμα.''

--'' δύο πράγματα είναι αδύνατον να συντεθούν σωστά χωρίς την παρουσία κάποιου τρίτου,αφούχρειάζεται ένας συνθετικός δεσμός.Ο πιο ωραίος δεσμός είναι αυτός που καταφέρνει να δημιουργήσει από τα συνδεόμενα μέλη και τον εαυτό του το πιο ομοιογενές σύνολο-και αυτό το επιτυγχάνει με τον αλύτερο ρόπο η γεωμετρική αναλογία''

--''τα υπόλοιπα ζώα δεν έχουν την αίσθηση της τάξεως ή της αταξίας στις κινήσεις που αποκαλούνται ρυθμικές και αρμονικές.Σ'εμάς όμως οι θεοί που χορεύουν μαζί μας,αυτοί μας έχουν δώσει ανάμεικη με ηδονή αίσθηση του ρυθμού και της αρμονίας''

--''όλοι ,και οι καλοί επικοί ποητές,δεν είναι εξαιτίας της επιστημονικής κατάρτισης ,αλλά επειδή είναι θεόσταλτοι και ένθεοι που δημιουργούν όλα αυτά τα μεγάλα έργα-----δεν είναι ανθρώπινα υα ωραία ποήματα,ούτε ανήκουν στους ανθρώπους,αλλά θεία και ανήκουν στους θεούς Και οι ποιητές δεν είναι παρά διερμηνείς των θεών-ο καθένας μονάχα ενός θεού.''

-- όποιος οδηγείται στις πόρτες της ποίησης χωρίς την μανία των Μουσών ,έχοντας πιστέψει ότι θα γίνει μεγάλος μόνο με την τέχνη του, οίδιος δεν πετυχαίνει και η ποίησή του αφανίζεται από την ποίηση όσων κατέχονται από τη μανία- Αυτή λοιπόν η μανία είναι η καλύτερη απ'όλους τους ενθουσιασμούς.΄΄

--''η μίμση είναι ένα είδος δημιουργίας,όπως λέμε ειδώλων και όχι των ίδιων των πραγμάτων''

--'' Λοιπόν ,η τελειότητα,η ομορφιά και η ορθότητα κάθε ζωντανού όντος και κάθε κατασκευάσματος και κάθε πράγματος,δεν έχει να κάνει με τίποτα άλλο ,παρά μόνο με την χρήση για την οποία από κατασκευή ή από την φύση το το καθένα προορίζονται.''

--''τα έργα της φύσης είναι πρωτότυπα και μεγαλοπρεπή και αποτελούν ανεξάντλητη πηγή για όλα τα μικρότερα που φτιάχνει η τέχνη. ''






Δευτέρα 25 Απριλίου 2016

Ο πυρετός της Ομορφιάς...

Ο Παρθενώνας ήταν και είναι είναι ένα αγνό και τέλειο δείγμα δωρικής αρχιτεκτονικής. Ο Έλγιν θεώρησε ότι θα ήταν άκρως σημαντικό για τις τέχνες να εξασφαλίσει πρωτότυπα δείγματα από κάθε τμήμα του κτιρίου. Αυτά αποτελούνται από ένα κιονόκρανο,πιστές τομές των κιόνων,-ώστε να διακρίνεται η ακριβής καμπύλη που χρησιμοποιήθηκε στις ραβδώσεις,μια τρίγλυφο,-στοιχεία από το γείσο καθώς και μερικά από τα μαρμάρινα πλακίδια με τα οποία στεγάζονταν το περιστύλιο .Έτσι δεν θα επωφελούνταν μόνο ο γλύπτης μελετώντας κάθε στοιχείο της τέχνης του,καμωμένο στον χρυσό αιώνα του Περικλή από τον ίδιο τον Φειδία -ή σύμφωνα με τις οδηγίες του ,αλλά και ο πρακτικός αρχιτέκτονας θα μπορούσε να εξετάσει κάθε λεπτομέρεια του κτιρίου -ακόμα και τον τρόπο με τον οποίο συνδέονται ο σπόνδυλοι των κιόνων χωρίς την χρήση κονιάματος ,ωστε να δίνουν την αίσθηαη ενιαίων όγκων.
 Η αρχική πρόσβαση στην Ακρόπολη από την πεδιάδα των Αθηνών ήταν μια μακριά σκάλα που άρχιζε στη βάση του Αρείου Πάγου και κατέληγε στα Προπύλαια. Τα Προπύλια ήταν μια εξάστηλη στοά με δύο πτέρυγες,στεφανωμένη με ένα αέτωμα,Ο στολισμός με γλυπτά δεν μπορεί να διαπιστωθεί,αφού ο θρυγκός και το αέτωνα είναι κατεστραμμένα .Ο Έλγιν απέσπασε ένα δωρικό κι ένα ιωνικό κιονόκρανο από τα ερείπια.Δεξιά των Προπυλαίων υπήρχε ένας ναός αφιερωμένος στην άπτερο Νίκη.Αυτός ο ναός είχε ανεγερθεί από την πώληση λαφύρων ,τα οποία συγκεμτρώθηκαν στους ένδοξούς αγώνες για τηνελευθερία,στο Μαραθώνα,στη Σαλαμίνα και στις Πλαταιές.στη ζωφόρο ου είχαν λαξευτεί πολλά επεισόδια από τις αξιομνημόνευτες αυτές μάχεςΤα μόνα τήματά της που διέφυγαν τις καταστροφές των βαρβάρων είχαν ενσωματωθεί στον τοίχο μιας γειτονική πυριτιδαποθήκης και το ωραιότερο κομμάτι είχε τοποθετηθεί ανάποδα. χρειάστηκε όλη η επιρροή του λόρδου Έλγιν στην ΄Πύλη και πολύ μεγάλη επιμονή για 'αφαιρεθούν τα κομμάτια.Τελικά το κατάφερε-Αυτά απεικονίζουν τους Αθηναίους να πολεμούν σώμα με σώμα με του; Πέρσες. το πνεύμα με το οποίο απεικονίζονται τα συμπλέγματα των μαχητών είναι θαυμάσιο-συγκεκριμένα μπορεί κανείς να παρακολουθήσει την άμιλλα τεσσάρων πολεμιστών που προσπαθούν να διασώσουν το νεκρό σώμα ενός από τους συντρόφους τους,πράγμα που εκφράζεται με ασυνήθιστη ζωντάνια.Αυτά τα ανάγλυφα και μερικά από τα πολύτιμα γλυπτά,αφού αφαιρέθηκαν ,μεταφέρθηκαν στον ''Μέντορα'',ένα πλοίο που ανήκε στο λόρδο Έλγιν και που δυστυχώς ναυάγησε έξω απ'τα Κύθηρα.Έγινε κάθε δυνατή προσπάθεια για να διασωθεί το πολύτιμο φορτίο.Διασώθηκαν μόνο μερικά κιβώτια...

Παρασκευή 22 Απριλίου 2016

ελγίνεια ήταν η μεθόδευση -όχι τα Γλυπτά...

Το 1799,έτος  που ο λόρδος Έλγιν διρίστηκε πληρεξούσιος πρέσβης της αυτού μεγαλειότητας στην Οθωμανική Πύλη ,έτυχε να συναναστρέφεται τακτικά με τον κύριο Χάρρισσον, έναν ιδιαίτερα φημισμένο αρχιτέκτονα στη δυτική Αγγλία ,ο οποίος είχε παρουσιάσει εκεί ποικίλα και πολύ λαμπρά δείγματα της επαγγελματικής του δεινότητας ,ιδίως σε ένα δημόσιο κτίριο ελληνκής αρχιτεκτονικής σττο Τσέστερ. Ο κύριος Χάρρισσον εξάλλου είχε κάνει πολυετείς σπουδές στη Ρώμη. Γι'αυτό ο λόρδος Έλγιν τον συμβουλεύτηκε για τα ενδεχόμνα οφέλη του από την τέχνη της Ελλάδας,σε περίπτωση που θα βρισκόταν η δυνατότητα να μελετηθούν επακριβώς η αρχιτεκτονική και η γλυπτική της αρχαίας Ελλάδας. Ο κύριος Χάρρισσον είχε την πεποίθηση πως μολονότι υπήρχαν ακριβείς μετρήσεις των κτιρίων της Αθήνας, ένας νέος καλλιτέχνης ποτέ δεν θα μπορούσε να σχηματίσει εικόνα των λεπτομερειών,των συνδυασμών και της γενικής αίσθησης ,χωρίς να έχει μπροστά του μια απτή αναπαράστασή τους,όπως  μόνο τα εκμαγεία μπορούν να προσφέρουν Αυτή η άποψη αποτέλεσε το κίνητρο για τις επιδιώξεις του λόρδου Έλγιν στην Ελλάδα. Σκέφτηκε πως έπρεπε να επωφεληθεί από τις οποιεσδήποτε ευνοϊκές συνθήκες θα μπορούσε να του προσφέρει η ιδιότητά του ως πρεσβευτή .Θα έπρεπε βέβαια  να χρησιμοποιηθούν όχι μόνο γλύπτες,αλλά και αρχιτέκτονες και σχεδιαστές για να περισώσουν από τη λήθη ,με κάθε διεξοδική σχολαστικότητα,όσα αρχιτεκτονικής και γλυπτικής είχαν διασωθεί από τις καταστροφές του χρόνου και τους βανδαλισμούς των κατακτητών. Πρότεινε στην κυβέρνηση της αυτού μεγαλειότητας να στείλει επιτόπου διάσημους Άγγλους καλλιτέχνες ,άξιους να συγκεντρώσουν αυτές τις πληροφορίες.Οι υπουργοί όμως αρνήθηκαν να ασχοληθούν με αυτήν την υπόθεση.Τότε ο λόρδος αποφάσισε να προσλάβει με δικά του έξοδα κάποιους από τους καλλιτέχνες, Η αμοιβή για την εργασία τους ξεπερνούσε όμως κατά πολύ τις δυνατότητές του. Ωστόσο ,όταν έφτασε στην Σικελία είχε την μεγάλη τύχη να πείσει τον Τίττα Λουζιέρι ώστε ν'αναλάβει την εκτέλση του σχεδίου του.Ο Λουζίέρι είχε βαθιά γνώση των τεχνών,απεριόριση καλαισθησία ,και την πιο σχολαστική ακρίβεια στην αντιγραφή οποιουδήποτε θέματος επρόκειτο ν'αναλάβει. Προσέλαβε τους πιο διάσημους formatori,οι οποίοι θα κατασκεύαζαν matreformi (μήτρες) για τα εκμαγεία-όπως επίσης τον σινιόρ Μπαλέστρα ,τον πρώτο αρχιτέκτονα του τόπου,και τον Ιττάρ,έναν νέο άνδρα με μεγάλο ταλέντο,οι οποίοι θ'αναλάμβαναν το αρχιτεκτονικό μέρος του σχεδιίου- και τέλος κάποιον Τεοντόρε,έναν Κλμούκο,ο οποίος είχε διακριθεί  στη Ρώμη για την δεξιοτεχνία του ως σχεδιαστή. Ο λόρδος Έλγιν απέσπασε από την τουρκική κυβέρνηση την άδεια να εγκαταστήσει αυτούς τους έξι καλλιτέχνες στην Αθήνα,όπου και έφεραν εις πέρας τις εργασίες σε διάρκεια τριών ετών,με την επιτήρηση του Λουζιέρι. Τελικά το σχέδιο του Έλγιν πραγματοποιήθηκε από κάθε άποψη.

Τετάρτη 20 Απριλίου 2016

Τα ''Φτερά'' που μας πήραν ,να τα θυμόμαστε !

 Ο Έλγιν μοιάζει να ξεκίνησε με αγαθούς σκοπούς επιδιώκοντας να αναστηλώσει το νεοσύστατο μέγαρό του με ελληνικές αρχαιότητες αλλά και να δωρίσει στις τέχνες και τον πολιτισμό πιστά αντίγραφα των αριστουρφημάτων της κλασικής τέχνης. Η βρετανική κυβέρνηση αρνήθηκε να χρηματοδοτήσει μια τέτοια αποστολή,οπότε αποφάσισε να το κάνει με δικά του έξοδα.Το 1800 έφερε στην Ελάδα τον Τζοβάννι Μπαττίστα Λουζιέρι ,έναν φημισμένο τοπογρλαφο ,καθώς και μια ομάδα ειδικευμένων κατασκευαστών γύψινων εκμαγείων. Επιπλέον εξασφάλισε ειδική άδεια ώστε οι απεσταλμένοι του να μπορέσουν να εργαστούν στην απαγορευμένη ως τότε Ακρόπολη. Το πράγμα όμως δεν σταμάτησε εκεί. Εκμεταλλευόμενος την μοναδική συγκυρία που περιέβαλε την πρεσβεία του-καθώς η Αγγλία μετατράπηκε ξαφνικά σε κύριο προστάτη και εγγυητή της Οθωμανικής ακεραιότητας- ο Έλγιν απέσπασε από τον σουλτάνο Σελίμ Γ' ένα δεύτερο φιρμάνι, το οποίο έφερε λαχανιασμένος στην Αθήνα τον Αύγουστο του 1801 ο Φίλιπ Χάντ,φιλόλογος και ιερέας της βρετανικής πρεσβείας. η άδει αυτή επέτρεπε στους απεσταλμένους του Έλγιν να στήσουν ικριώματα γύρω από τα μνημεία της Ακρόπολης,να διενεργήσουν παντός είδους ανασκαφές και να αποσπάσον μάρμαρα με ανάγλυφα ή επιφραφές  Η καλλιτεχνική ομάδα δεν άργησε να μετατραπεί σε συμμορία,η οποία κεντρισμένη από τον πρέσβη,αλλά και τις μεγάλες δυνατότητες κέρδους, επιδόθηκε σε μοναδικούς βανδαλισμούς.  Αφαιρέθηκαν βιαίως τμήματα από την ζωφόρο,τα εναέτια και τις μετόπες του Παρθενώνα, λεηλατήθηκε ο γλυπτός διάκοσμος από τον ναό της Απτέρου Νίκης, αποσπάστηκαν αρχιτεκτονικά  μέλη και γλυπτά από τα Προπύλαια και το Ερέχθειο. Από τον Παρθενώνα μόνο αρπάχτηκαν 56 πλάκες της ζωφόρου ,15 μετόπες και 17 εναέτιες μορφές. Η Αττική η Πελοπόνησος και οι Κυκλάδες λεηλατήθηκαν.Αποσπάστηκαν και λαφυραγωγήθηκαν πολύτιμα μάρμαρα,όπως φατνώματα από το Θησείο,από το θέατρο του Διονύσου,ένα κολοσσιαίο άγαλμα του θεού,δύο κεφαλές φιλοσόφων από την Ακρόπολη,αρχιτεκτονικά μέλη από την Πνύκα και τις Μυκήνες κι ένας βωμός από την Δήλο. Η απληστία τους έφτασε σε σημείο να επιθυμούν να μεταφέρουν ολόκληρο το Ερέχθειο,αν βρισκόταν στον Πειραιά ένα μεγάλο αγγλικό πολεμικό πλοίο,το μνημείο του Λυσικράτους,αν δεν αντιδρούσαν οι Καπουτσίνοι μοναχοίπου το χρησιμοποιούσαν ως βιβλιοθήκη...την Πύλη των Λεόντων των Μυκηνών ,,,,αν δεν ήταν τόσο βαριές οι πέτρες!
(έπεται συνέχεια...)

Τρίτη 19 Απριλίου 2016

Η λεηλατημένη ομορφιά σκόπευε ν' αναγεννήσει την Ευρώπη και τον Πολιτισμό...

Ως το τέλος του 17ου αι. οι συλλογές των αρχαιοτήτων πληθαίνουν θεαματικά στην Ευρώπη. Ο Κλασικισμός του 17ου και 18ου αι, θα δώσει νέα πνοή στις σχετικές έρευνες. Ήδη το 1586 η ίδρυση στο Λονδίνο του Κολεγίου των Αρχαιοφίλων προοιωνίζεται τις μεγάλες συσσωματώσεις των ειδικευμένων λογίων-δημόσιες και ιδιωτικές.. Κατά τον 18ο αιώνα θα λειτουργήσουν και οι πρώτες μεγάλες δημόσιες συλλογές αρχαιοτήτων:Μουσείο Καπιτολίνο ,1743-Βρετανικό Μουσείο 1753-μουσείο του Λούβρου,1791). Μέσα από τα κέντρα αυτά-τά μουσεία,τις βιβλιοθήκες,τις ακαδημίες και τις αρχαιόφιλες εταιρίες προετοιμάζεται η αρχαιολογική στροφή. Οι θεωρητικές συνθέσεις,όπως είναι ευνόητο, στηρίζονται στην μελέτη των αρχαιοτήτων. Οι μεθοδικές κατατάξεις απαιτούν την συγκέντρωση μιας ικανής μάζας υλικού. Η ζήτηση των αρχαιοτήτων αυξάνεται σημαντικά κατά την περίοδο των μεγάλων αυτών συστηματοποήσεων. Η νέα επιστήμη αποζητά τη επαφή της με την Ελλάδα και τις αρχαιότητές της από την ομηρική ως την ελληνιστική εποχή. Το πλήθος των σημαντικών συλλογών ελληνικών αρχαιοτήτων που συστήνονται στη Δύση μαρτυρεί το εύρος και την ένταση της λεηλασίας των αρχαιοτήτων. Τα δύο κύρια ρεύματα περιηγητών στις ελληνικές περιοχές με αρχαιολογικό ενδιαφέρον προέρχονται από την Αγγλία και τη Γαλλία. Αυτό που αξίζει να τονιστεί-γιατί εξηγεί και μελλοντικές συμπεριφορές-είναι το γεγονός πως το γαλλικό αρχαιολογικό ρεύμα του 18ου αι. είναι κυρίως υπόθεση των ελληνιζόντων λογίων και συγγραφέων,ενώ η αγγλική αρχαιολογική κίνηση είναι περισσότερο θέμα αρχιτεκτόνων.
 Η θήρα των ελληνικών αρχαιοτήτων δεν εξαντλείται στις επιχειρήσεις των Γάλλων και των Βρετανών.Οι Γενουάτες,οι Ενετοί,οι Καταλανοί,οι Ρώσοι-κατά την διάρκεια της παρουσίας τους στις ελληνικές περιοχές λαφυραγώγησαν κι αυτοί αρχαίους θησαυρούς.
(έπεται συνέχεια...)

Όταν ξεκίνησε το πάθος του κόσμου για την ιερή ελληνική Τέχνη...

Στις δύο τελευταίες προεπαναστατικές δεκαετίες αναπτύχθηκε η κορυφαία φάση της λεηλασίας των ελληνικών μνημείων .Η εικοσαετία 1880-1820 παραμένει κρίσιμη από πολλές πλευρές για τον χώρο της ανατολικής μεσογείου .Κατά την περίοδο αυτή εντείνεται ο ανταγωνισμός των ευρωπαϊκών δυνάμεων στην περιοχή, η αυτοκρατορία των σουλτάνων κλυδωνίζεται και εμπλέκεται σε καταστροφικούς πολέμους. Η κατάρρευση φαίνεται αναπόφευκτη .Η αυτοκρατορία υποχωρεί σταδιακά και αμετάκλητα και τίθεται υπό ευρωπαϊκή κηδεμονία. Η Ανατολή καθίσταται  πόλος έλξης των περιηγητών. Κατά τις δύο αυτές δεκαετίες επισκέφτηκαν τις ελληνικές περιοχές περισσότεροι ξένοι απ'όσους τις επισκέφτηκαν κατά την διάρκεια όλου του 18ου αιώνα- ο οποίος έχει χαρακτηριστί ως ο κατεξοχήν αιώνας της πριέργειας και της περιήγησης. Επιπλέον τα σχετικά με την Ελλάδα συγγράμματα πολλαπλασιάζονται,και οι περηγητές συνθέτουν πολυσέλιδα και πολύτιμα ΄ργα προκειμένου να αποδώσουν την εμπειρία τους. Έμποροι, λογοτέχνες, ιερωμένοι,τεχνικοί του στρατού, αρχαιολόγοι, αρχιτέκτονες και καλλιτέχνες, διπλωμάτες, λόγιοι, κοσμοπολίτες και φιλοπερίεργοι, μυστικοί απεσταλμένοι, τυχοδιώκτες και φυγάδες συνθέτουν το πολύχρωμο καλειδοσκόπιο του προεπαναστατικού περιηγητισμού στην Ελλάδα. Ανεξαρτήτως των ιδιοτήτων τους και των κινήτρων τους ,όλοι λίγο-πολύ αρχαιολογούν. Δυστυχώς όμως δεν περιορίζονται πάντοτε στην περιγραφική αρχαιολογία-οι περισσότεροι προτιμούν την συλλεκτική. Το κυνήγι των ελληνικών θησαυρών προσλαμβάνει αιφνίδια μοναδικές διαστάσεις.Οι προσπάθειες για πρόσκτηση ελληνικών κειμηλίων,ιδίως γλυπτών ή ανάγλυφων μαραμάρων, κυριεύει όλο και περισσότερους, οι οποίοι συρρέουν από κάθε γωνιά της Ευρώπης στις ελληνικές περιοχές τις οποίες  τις βλέπουν σαν ένα ανεξάντλητο και ανεκμετάλλευτο ορυχείο. Κι όμως ,ούτε η εξωτερική απειλή, ούτε η εσωτερική διάλυση δεν επαρκούν για να δικαιολογήσουν το εύρος του φαινομένου. Κατά την εποχή αυτή ολοκληρώνεται αυτό που θα μπορούσε να ονομαστεί αρχαιολογική στροφή των ελληνικών σπουδών.


(έπεται συνέχια....)

Παρασκευή 15 Απριλίου 2016

η αέναη Ιδέα της Ομορφιάς-Αφροδίτης

364 π.Χ.-ή εκεί γύρω...Ο Πραξιτέλης,ένας από τους πιο διάσημους γλύπτες της αρχαιότητας και ο πιο γνωστός των αττικών γλυπτών του 4ου αι.π.Χ. ,βρίσκεται στην κορύφση της σταδιοδρομίας του.
Φιλοτεχνεί την Αφροδίτη της Κνίδου. Αυτή θα γίνει ένα από τα πιο αγαπημένα αγάλματα της αρχαιότητας,που θα μνημονεύεται επίμονα από τομ 4ο αι.π.Χ . έως τον 12ο αι.μ.Χ. ,τόσο με την μορφή αντιγράφων ,όσο και σε γραπτές πηγές.
 Ο Πραξιτέλης φαντάζεται την ομορφιά της θεάς μέσα από το συναίσθημα που του προκαλεί η γνώση της επίγειας ομορφίας . Ο Πλάτωνας γράφει στο ''Συμπόσιο'' ότι για ν'αγγίξουμε την τελειότητα πρέπει να γνωρίζουμε τα λιγότερο ατελή πλάσματα της επίγειας ομορφιάς. Αυτή η γνώση γεννά μέσα μας συναισθήματα που μας οδηγούν σε τέλεια δημιουργήματα. Ο Πραξιτέλης φαίνεται να επηρεάζεται από αυτά τα λόγια. Χρησιμοποιεί ως μοντέλα δύο  εταίρες που  αγαπούσε και θαύμαζε.Την Φρύνη για το σώμα και την Κρατίνη για το πρόσωπο της Αφροδίτης. Στην πορεία η έμπνευση από την ίδια την θεά έρχεται γενναιόδωρη.
 Το πολύτιμο παριανό μάρμαρο δέχεται την σμίλη της υψηλής αισθητικής. Το αριστούργημα γεννιέται. Ο γλύπτης το τοποθετεί στο εργαστήρι του για να το πουλήσει. Οι Κνίδιοι ,που είχαν ζητήσει ήδη μια Αφροδίτη  αγοράζουν  το έργο και το τοποθετούν στο ιερό της Αφροδίτης,της Εύπλοιας,της προστάτιδας των θαλάσσιων ταξιδιών

 Σήμερα σώζονται περισσότερα από 250 αντίγραφα από την Αφροδίτη της Κνίδου.Περίπου τα 70 από αυτά έχουνφυσικό μέγεθος Στην ελληνιστική και την ρωμαϊκή εποχή αντιγράφεται όσο κανένα άλλο ελληνικό κλασσικό άγαλμα.

 Η Ιδέα της Κνίδιας Αφροδίτης θα στηρίζει  αέναα και ακατάπαυστα
την αισθητική της ανθρωπότητας
-Θα την αναβαθμίζει.
Είμαι σίγουρη.
--αγγελική---


Δευτέρα 11 Απριλίου 2016

Ο δικός μας ''Αποξυόμενος της Κροατίας''

Βυθισμένος στη σιωπή του ,σε βάθος 45 μέτρων,στην αγκαλιά του βυθού της Αδριατικής...






Το χάλκινο άγαλμα αθλητή, ύψους 192 εκατοστών, ανασύρθηκε από το βυθό της θάλασσας μεταξύ της νησίδας Βέλε Οριούλε και του νησιού Λόσινι το 1998. Είναι το μεγαλύτερο χάλκινο άγαλμα που βρέθηκε μέχρι σήμερα....!

...και βγήκε στον ήλιο αποζητώντας ταπεινά φροντίδα και φως
 
και οι Κροάτες αρχαιολόγοι,με κόπο και αγάπη,με φροντισμένα εσωτερικά στηρίγματα,του έδωσαν πάλι την αγέρωχη μορφή του.
 
 
 
..και μοιάζει σαν ποτέ να μην έλειψε...
 
 
 το φως πλημμύρισε πάλι την καρδιά του..
 
 
πάτησε γερά στην γη και στην μνήμη που τον γέννησε,πολύ πριν γίνει αντίγραφο της αλήθειας της ελληνικής ...
 
 ψάχει ίσως την στλεγγίδα του για ν'αφαιρέσει λάδι και σκόνη αιώνων από στο σώμα του-αλλά εμείς την βλέπουμε στην αρχετυπική κίνηση των όμορφων χεριών του...
 
 ..ακούμε τις προσταγές του ''καλού και αγαθού'' από τα χείλη του...αν θελήσουμε..
 
 
...και οι άνθρωποι μένουν ενεοί μπροστά στην ελληνική ομορφιά που τους αιώνες διασχίζει...
 

Παρασκευή 8 Απριλίου 2016

Τα αγάλματα είναι ύμνοι στο θείο κόσμο

 Είναι αποδεκτό πλέον πως η Τέχνη στην αρχαία Ελλάδα αποτέλεσε τον ορισμό της Ομορφιάς για τον αληθινά πολιτισμένο κόσμο. Και σε ένα άγαλμα μόνο έχει κανείς την δυνατότητα να διακρίνει το υψηλό επίπεδο της αρχαιοελληνικής αισθητικής. Για μένα είναι η μοναδική αισθητική στον κόσμο όπου το ιδεατό με την απλότητα ,όχι μόνο συβαδίζουν,αλλά ταυτίζονται. Είναι μια θεία σύλληψη αυτή που στάλθηκε εκείνη την εποχή στους εμπνευσμένους Έλληνες με σκοπό πανανθρώπινο.
 Ο Ίαν Τζένκινς,ένας πολύ ιδιαίτερος άνθρωπος,που είναιέφορος του τμήματος Ελλάδας και Ρώμης του Βρετανικού μουσείου έχει μελετήσει και έχει γράψει εκπληκτικά βιβλία για την Ομορφιά στην αρχαία Ελλάδα. Έχει παρουσιάσει και πολλές σχετικές ομιλίες στις οποίες το κοινό τον παρακολουθούσε έκπληκτο.Αυτός λοιπόν,ο Ίαν Τζενκις,είπε χαρακτηριστικά:''Οι Έλληνες ευήυραν τα άνθρωπινα όντα''. Θεωρώ πως είναι υπέροχη και περιεκτικότατη αυτή η σύντομη δήλωσή του,καθώς τα λέει όλα. Καθιστά σαφές πως μέσα από την ομορφιά των αγαλμάτων μπορεί κανείς να μελετήσει όλα εκείνα που γέννησε η ελληνική σκέψη: τον επικό λόγο,την μυθολογία,την τραγωδία,την φιλοσοφία το μέτρο,την δημοκρατία και τόσα άλλα.
 Παραθέτω επίσης κάτι εξαιρετικό που έγραψε η εφημερίδα Guardian:''από τα σπάνια μπρούντζινα αγάλματα που βρέθηκαν στην θάλασσα, μέχρι τ'αγάλματα των θεών που ήταν μια χιλιετία μπροστά από τον χρόνο τους,η αρχαία ελληνική τέχνη είναι μαγική,ζωντανή και επιβλητική.' Έτσι είναι . Οι τραγωδίες του Αισχύλου,του Σοφοκλή και του Ευριπίδη εξακολουθούν να παίζονται μέσα από το πάθος που έχει εμποτίσει τα αγάλματα. 

Στην αρχαία Ελλάδα ,όσα αγάλματα απεικόνιζαν θεούς δημιουργούνταν από καλλιτέχνες μυημένους σε συμβολισμούς-και συνήθως με την εποπτεία κάποιου ιερέα της αντίστοιχης θεότητας.Έτσι αποτυπώνονταν στο άγαλμα μια γλώσσα μυστηριακή,που σήμερα έχει ξεχαστεί.Αυτή η ''γλώσσα'' μπορούσε να μιλά κατευθείαν στο υποσυνείδητο του θεατή.
Επιπλέον η λέξη ''Τέχνη'' προέρχεται από το ρήμα ''τίκτω''=γεννώ.

Προφωνώς πρόκειται για εκείνην την Ομορφιά που γεννιέται από τον ανώτερο θείο κόσμο .Συνεπώς τ'αγάλματα είναι ένας ύμνος στον θείο κόσμο.

---αγγελική--

Κυριακή 3 Απριλίου 2016

Η ΑΝΩΤΕΡΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ

Υπάρχουν άνθρωποι που δι-αισθάνονται μ'έναν ιδιαίτερο τρόπο τις αλήθειες τις δικές τους και εκείνες που διέπουν τον κόσμο. Τους συναντούμε συχνά ,αρκεί να δώσουμε στον εαυτό μας την ευκαιρία και την δυνατότητα να τους διακρίνει. Η σκέψη τους φιλτράρει  τις καταστάσεις και  τα γεγονότα μεταφράζοντάς τα με σύμβολα και περιπέτειες άλλων καιρών και άλλων κόσμων-παλαιότερων, μακρινών ή και αγέννητων ακόμα. Αυτοί οι άνθρωποι το πνεύμα τους το διαμόρφωσαν μελετώντας βιβλία και σαλπάροντας μέσα σε ωκεανούς ιδεών.
 Τα βιβλία κουβαλούν λέξεις, γνώμες, ζωές, βάσανα, λύπες, χαρές, δόξες ,μάχες ,νίκες,ήττες ,αδικίες και δικαιώσεις-περιγράφουν χαρακτήρες ηρωικούς ή δειλούς, δίκαιους ή αποτρόπαιους, εντοπίζουν θεούς ,ξωτικά και τέρατα -ή περιλαμβάνουν περιγραφές,θεωρήσεις και αναλύσεις κάθε μορφής  -όσα μπορεί να φανταστεί ή να μην φαντάζεται κάποιος. Μια και μόνη ζωή δεν χωρά να γεμίσει με τόσες γόνιμες εικόνες παρά μόνο μέσα από την λογοτεχνία.
 Σίγουρα και τα ταξίδια διευρύνουν τους πνευματικούς ορίζοντες και εξευγενίζουν την ψυχή αν έχει κάποιος την δυνατότητα και τον χρόνο να ταξιδέψει και ''να μάθει και να μάθει απ'τους σπουδασμένους'',όπως έγραψε και ο Καβάφης μας. Και πάλι -μόνο τα βιβλία μπορούν να μεταφέρουν τους αναγνώστες σε άχρονες εποχές ή σε συμβολικούς και ουτοπικούς τόπους χαρίζοντάς τους στιγμές μιας ευφορίας ουράνιας. Μόνο με τους τρόπους της λογοτεχνίας ανοίγονται οι δίαυλοι για να προσεγγίσει κανείς τους διαφορετικούς χαρακτήρες και τις  πιο λεπτές εκδηλώσεις των ανθρώπινων ψυχών.
 Το διαβασμα δίνει μορφή στην σκέψη και ο κάθε άνθρωπος την φοράει την σκέψη του-αυτή είναι που του δίνει παρουσία και υπόσταση, οπότε είναι ωραίο να είναι ισχυρή. Πέρα από τις όποιες εμπειρίες του  καθενός,προστίθενται κι εκείνες οι άπειρες ,που μέσα από τις σελίδες των βιβλίων διαμορφώνουνν το αξιοθαύμαστο γλυπτό του πνεύματος και χαράζαυν έναν ακόμα πιο όμορφο και πολύπτυχχο χαρακτήρα. Έναν χαρακτήρα που τολμά να ερευνά δίχως να πείθεται αβασάνιστα και άκριτα. Που γνωρίζει να διακρίνει το φως και το σκοτάδι των ανθρώπινων πραγμάτων και πράξεων,την χαρά και την θλίψη,το αυθεντικό και το φαύλο.
 Ναι ,ένας βιβλιοφάγος δεν βολεύεται,είναι πάντα υποψιασμένος και πάντα σε ετοιμότητα και κατά κανόνα δεν είνα ευάλωτος ,αλλά είναι αληθινά ευαίσθητος ,δυνατός και διορατικός,
 Θεωρώ πως πρέπει να διαβάζουμε λογοτεχνία με κάθε ευκαιρία,όχι αποσπασματικά και επιφανειακά,αλλά συνειδητά και σε βάθος,έχοντας επίγνωση της αποτελεσματικότητας αυτής της επιλογής.
--αγγελική--

ΟΙ ΤΡΟΠΟΙ ΤΩΝ ΙΕΡΩΝ ΤΟΠΩΝ

Ένα αρχαίο μνημείο αποτελεί έναν πυρήνα αφύπνισης που εξαγνίζει και αναζωογονεί την ψυχή.Είναι ένα μέσο προς την ενόραση και ανακάλυψη του εαυτού μας.Όταν συντονιστούμε με την ενέργεια ενός αρχαίου ναού,αυτή μας καθοδηγεί ώστε να εντοπίσουμε μέσα μας δυνατότητες.

Ειδικοί ιερείς και γεωμάντεις μετά από αναζήτηση στη φύση επέλεγαν την περιοχή ανοικοδόμησης των ναών.Η σύσταση του εδάφους,το υψόμετρο,η χλωρίδα και η πανίδα,τα έντονα γεωλογικά φαινόμενα ( απότομοι ξεκομμένοι βράχοι,χαράδρες,σπηλιές) συνιστούν την ιδιαίτερη ενέργεια ων χώρων που επιλέχθηκαν.

Το κάθε τοπίο εκπέμπει διαφορετικό ήχο,ο οποίος αντιπροσωπεύει την ανάσα του πλανήτη στην συγκεκριμένη περιοχή.Ειδικά τα μεγάλα ιερά ανήκουν σ'ένα ευρύτερο ενεργειακό πεδίο,στο οποίο τα επιμέρους κέντρα συνδέονται μεταξύ τους σαν τα μέλη ενός σώματος. Μπορεί να δημιουργούν μεταξύ τους σχηματικά ένα ενεργειακό τρίγωνο,έναν κύκλο ή ιερούς αριθμούς ,όπως είναι η χρυσή τομή. Η ενέργεια διανέμεται παντού στο ευρύτερο πεδίο.

 

 Οι σκέψεις ,τα συναισθήματα,η δράση και οι προσδοκίες των ανθρώπων κρυσταλλώθηκαν για πάντα στους τόπους αυτούς.Για να μας φωτίζουν σο παρόν.

--αγγελική--

Παρασκευή 1 Απριλίου 2016

Μια Σπίθα και μια Πνοή στο κάθε τι...

Και στο πιο μικρό που χορηγείται ζωή από τον ήλιο ,χορηγείται παράλληλα και μια σπίθα φλογερή, μια θερμότητα,ένα φως,ένα πνεύμα.. Όταν οι αρχαίοι ιερείς έκοβαν φυτά για να τα εφαρμόσουν στα φίλτρα τους (φύλλα από φασκομηλιά,βελανίδια,φλούδες από ιτιά) ,χρησιμοποιούσαν μόνο ιερά μαχαίρια ή δρεπάνια για τον σκοπό τους. Αυτά είναι καλύτερα γνωστά ως δρεπάνια των Δρυίδων .

Οι αρχαίοι πολιτισμοί εμπνεύστηκαν τα ξωτικά τους ως υπέροχους τοξότες που κρύβονται στα δέντρα .Κάποια απ' αυτά είναι όμορφες νύμφες-κάποια  είναι εξοπλισμένα και  με φτερά---οι νεράιδες!
Λέγεται πως τα ξωτικά των λουλουδένιων λιβαδιών έπαιρναν την μορφή μελισσών (έτσι εξηγείται και η τοξοβολία).
Επιπλέον είναι αξιοπρόσεκτες οι δύο ονομασίες που δίνονται στο βόρειο σέλας (aurora borealis)
-''the road of the bees''- ''the dance of the elves''
-''ο δρόμος των μελισσών''-''ο χορός των ξωτικών''
 Τροφή για όμορφες σκέψεις,πέρα από την γήινη καθημερινότητα...
---αγγελική---

ΦΡΥΝΗ- Η ΑΓΑΠΗΜΕΝΗ ΤΩΝ ΦΙΛΟΣΟΦΩΝ ΚΑΙ ΤΟΥ ΠΡΑΞΙΤΕΛΗ

Γεννήθηκε στις Θεσπιές τον 4ο αι.πΧ. Ήταν κόρη του Επικλή και το πραγματικό της όνομα ήταν Μνησαρέτη. Η οικογένεια ήταν φτωχή. Το κοριτσάκι μάζευε και πουλούσε κάπαρη.Οι συμπατριώτες της την αποκαλούσαν Φρύνη καθώς το προσωπάκι της ήταν χλωμό και τους θύμιζε το διάφανο  χρώμα του φρύνου ..
 Οι συνθήκες ανάγκασαν την Φρύνη ν'αναζητήσει την τύχη της στην Αθήνα ,όπου για λίγο διάστημα εξάσκησε το επάγγελμα της αυλητρίδας. Η ομορφιά του προσώπου και το σώματός της ήταν άφταστη και η ευφυία της μοναδική. Σύντομα έγινε γνωστή ως εταίρα ,όχι μόνο στην Αθήνα,αλλά και στην υπόλοιπη Ελλάδα..Πολλές εταίρες, όπως είναι γνωστό,είχαν ανέλθει σ'ένα ανώτερο κονωνικοπνευματικό επόπεδο και αποτελούσαν ένα σημαντικό τμήμα της αστικής κοινωνίας .Στόχος τους ήταν ο πιο απαιτητικός και ο πιο ψυχαγωγικός ερωτισμός. Οι καλές τέχνες ,στις οποίες είχαν μυηθεί τους χάριζαν φροντισμένους τρόπους που τις εξύψωναν.
 Η Φρύνη ήταν τόσο ξεχωριστή που την συντροφιά της την αποζητούσαν και πολλοί φιλόσοφοι της εποχής, Κατάφερε να συγκεντρώσει πολλά χρήματα. Προσφέρθηκε να χτίσει ξανά ακόμα και τα τείχη της Θήβας, τα οποία είχαν καταστραφεί από τον Μέγα Αλέξανδρο το 336 .π.Χ.  Ως αντάλλαγμα ζήτησε να τοποθετηθεί στα τείχη μια επιγραφή που θα έλεγε ''καταστράφηκαν από τον Αλέξανδρο, επισκευάστηκαν από την Φρύνη την εταίρα'' Οι Θηβαίοι,φοβούμενοι μήπως προσβάλλουν τον Αλέξανδρο, απέρριψαν την πρότασή της.
Λέγεται πως η Φρύνη άλλαζε τις τιμές ανάλογα με την συμπάθεια που έτρεφε για τον κάθε πελάτη . Γι' αυτό πρόσφερε δωρεάν την παρέα της στον φιλόσοφο Διογένη,που τον θαύμαζε .Απεναντίας, όταν αντιπαθούσε κάποιον, του αρνιόταν την παρέα της,όσα χρήματα κι αν της έδινε. Έτσι,όταν κάποια στιγμή την προσέγγισε ο ρήτορας Ευθίας,εκείνη απέρριψε όλες τις προτάσεις του, γιατί τον έβρισκε άσχημο και αγενή. Ο Ευθίας θύμωσε και αποφάσισε να την τιμωρήσει με μια κατηγορία καθόλου πρωτότυπη για την εποχή εκείνη.Την κατηγόρησε πως προσπαθούσε να εισάγει στην Αθήνα μια νέα θρησκεία από την Θράκη, η οποία διέφθειρε τα ήθη των νεαρών κοριτσιών. Την Φρύνη εκπροσώπησε στο δικαστήριο ένας πρώην εραστής της, ο Υπερείδης. Η δίκη δεν εξελισσόταν αισίως και οι δικαστές έμοιαζαν να πείθονται από το κατηγορητήριο. Η Φρύνη φορούσε μόνο ένα ιμάτιο με μια περόνη στον ώμο.Λίγο πριν από την τελική απόφαση ο Υπερείδης το τράβηξε κι εκείνη βρέθηκε ολόγυμνη μπροστά στους δικαστές που έμειναν έκθαμβοι μπροστά στην ομορφιά της, Λεγόταν πως τ'απόκρυφα μέρη της εταίρας εκείνης ήταν ακόμα πιο μεγάλης ομορφιάς και από τα φανερά της μέρη.
Οι δικαστές είχαν την εντύπωση πως μπροστά τους στεκόταν η επίγεια θεά Αφροδίτη, Την  αθώωσαν με κριτήριο πως μια ομορφιά που παραπέμπει σε θεούς δεν μπορεί να τιμωρείται-και ό,τι μοιάζει με αψεγάδιαστο έργο τέχνης μπορούν να το θαυμάζουν όλοι.
Η Φρύνη φρόντιζε να μη δείχνει ποτέ γυμνό το κορμί της δημοσίως για διατηρεί την αίγλη της. Μόνο σε κάποια γιορτή, είχε λύσει αυθόρμητα τα μαλλιά της,πέταξε τον χιτώνα της και βούτηξε στη θάλασσα. Για άλλη μια φορά ,όσο βρίσκονταν εκεί ,ένιωθαν πως έχουν μπροστά τους την θεά Αφροδίτη. Τότε ήταν που την είδε και ο διάσημος γλύπτης Πραξιτέλης, Έγινε ένας από τους πιο αφοσιωμένους εραστές της. Λέγεται επίσης πως ήταν και ο μόνος τον οποίο αγάπησε πραγματικά η εταίρα. Έγινε η Μούσα του-κι εκείνος έφτιαξε τρία αγάλματα με πρότυπο την Φρύνη.Το πρώτο,το αγόρασαν οι Κνίδιοι και ονομάστηκε  Αφροδίτη της Κνίδου-η γνωστή παντού σήμερα.


Το δεύτερο ,που ήταν από πεντελικό μάρμαρο ,το χάρισε στην γενέτειρα της αγαπημένης του,στις Θεσπιές.Το τρίτο που ήταν ολόχρυσο στήθηκς στους Δελφούς
Κάποια στιγμή η Φρύνη ζήτησε από τον Πραξιτέλη να της  χαρίσει το μεγαλύτερο αριστούργημά του.Εκείνος της απάντησε πως δεν μπορούσε να ξεχωρίσει κανένα από τα έργα του-προφανώς για ν'αποφύγει να της δώσει το αγαπημένο του.Τότε κι αυτή-πανούργα-έβαλε έναν υπηρέτη του Πραξιτέλη να φωνάζει μέσα στην νύχτα πως πήρε φωτιά το εργαστήρι. Ο Πραξιτέλης τρομοκρατημένος ζήτησε να βγάλουν έξω το άγαλμα του Έρωτα. ''Τον Έρωτα θα μου δώσεις'' ζήτησε η Φρύνη -και φυσικά η επιθυμία της πραγματοποιήθηκε.
 Ο αισθησιασμός και η ομορφιά της εταίρας Φρύνης την συνόδευσαν μέχρι τον θάνατό της ,το 310 π.Χ.
Ένα άγαλμα-αντίγραφο βρίσκεται σήμερα στον κήπο του παλατιού της πριγκίπισσας Sissy ,στην Κέρκυρα. Προσφέρει μιαπολύ όμορφη εικόνα στους επισκέπτες,