Παρασκευή 23 Δεκεμβρίου 2016

Ανάγοντας Αγάπη...

 Δεν περιμένω τις γιορτινές ημέρες , ώστε να μιλήσω γι'αγάπη. Για να πω την αλήθεια μου, δεν μιλάω συχνά γι'αυτήν. Πιστεύω πως δεν πραγματώνεται με λόγια ,αλλά ορίζεται  από πράξεις -πράξεις αναγκαίες, μεγάλες, μικρές, περιττές. Πάντως πράξεις-τέτοιες που καθιστούν φανερή και απτή την θέση του καθενός απέναντι σε ό,τι και σε όσα υπερασπίζεται : συνανθρώπους , ιδέες,  αγαθά ,φιλοδοξίες , πατρίδα, γλώσσα, τέχνη, κατοικίδια ή αδέσποτα ζωάκια--άπειρα άλλα...
 Όσοι επιλέγουν ν'αγαπούν ,διατελούν σε μια σχεδόν μόνιμη κατάσταση μάχης. Και βέβαια δεν αποτελεί αυτή παρά μια μάχη με την  Συνείδησή τους ,που συνεχώς τους ελέγχει ως προς την Δικαιοσύνη με την οποία αντιμετωπίζουν τους άλλους ανθρώπους, την ζωή αλλά οπωσδήποτε και τον ίδιο τον εαυτό τους.
 Συνήθως δεν μιλούν πολύ ,ούτε έντονα ,αλλά τοποθετούνται με σταθερότητα και σιγουριά -συνεπώς μ'εμπιστοσύνη. Και το γνωρίζουμε όλοι καλά το πόσα απρόσμενα θαύματα μπορεί να φανερώσει η κάθε πράξη εμπιστοσύνης   . Επιπλέον αποτελεί θαυμαστό και ξεχωριστό γνώρισμα  να διαθέτει κάποιος την ικανότητα όχι απλά  ν'ακούει , αλλά κυρίως  ν'αφουγκράζεται μ'ενσυναίσθηση . Εξάλλου η Έγνοια η αληθινή ,περισσότερο τα εξωγλωσσικά στοιχεία επεξεργάζεται και από αυτά οδηγείται διακριτικά στην Κατανόηση.
  Μου αρέσει να γνωρίζω ανθρώπους που τους χαρακτηρίζει η δυσεύρετη αυτή Ωραιότητα του εκλεπτυσμένου ήθους, μια Ωραιότητα στην οποία έφτασαν  μετά από  ιδιαίτερο κόπο , χρόνο και πόνο. Είναι σπάνιοι -βασικό γνώρισμα του Πολύτιμου  η Σπανιότητα . Όπως είναι αναμενόμενο οι Ωραίοι ετούτοι συνήθως δεν αναγνωρίζονται από τους πολλούς.  Εξάλλου μας το 'χουν καταθέσει οι προφητικοί ποιητές μας πως οι πολλοί δεν είναι ποτέ έτοιμοι να δεχτούν το Ασυνήθιστο. Τότε λοιπόν το Ασυνήθιστο μετουσιώνεται σε Γενναίο. Δεν απευθύνεται πια στον ρευστό και ενδεχομένως δύστροπο άμεσο κόσμο, αλλά στον ανώτερο και άφθαρτο κόσμο των ιδεών και των  αξιών . Διοχετεύει  πλέον την ανάγκη του για την Αγάπη στα ζητήματα  της Ανθρωπότητας και όχι του μεμονωμένου ατόμου.  Τότε δημιουργεί : λέξεις .τραγούδια, λογοτεχνία ,ζωγραφική ,γλυπτά ή πολλαπλούς τρόπους ουσιαστικής και εμπρακτης βοήθειας -εκδηλώσεις  εξευγενισμένης ανθρωπιάς. Κι έτσι αναδύεται η Ομορφιά που συνέχει τον κόσμο στα δύσκολα. Στην σιωπή, στην μοναχικότητα, στην φύση- μετουσιώνοτας τον ήχο της τόσης βοής σε πολιτισμό.
 Ναι,τους θαυμάζω αυτούς τους ανθρώπους .Είχα την χαρά να γνωρίσω ορισμένους  έως τώρα κι εύχομαι να μου δοθεί η ευνοϊκή τύχη συναντήσω κι άλλους.
Με τον Νου στραμμένο στην Σκέψη τους και μ' Ευγνωμοσύνη γαι την ύπαρξή τους ανάμεσά μας...
--καλές γιορτές !

--------αγγελική--

Κυριακή 18 Δεκεμβρίου 2016

Ταξιδεύοντας στο πνεύμα των αντιθέτων της Μελαγχολίας του Ντύρερ

   Ο Άλπρεχτ Ντύρερ  -ο Γερμανός ζωγράφος καλλιτέχνης - υπήρξε μια ιδιοφυϊα της Αναγέννησης. Πρόσεχα αυτές τις ημέρες   το έργο του ''Μελαγχολία''. Είναι μια από τις διασημότερες εικόνες ολόκληρης της ευρωπαϊκής χαρακτικής. Ο Άλμπρεχτ το εμπνεύστηκε το 1514. Είχε πλέον ξεφύγει από το πνεύμα της Νυρεμβέργης και του γοτθικού υστερομεσαιωνικού τρόπου και δέχτηκε ξεχωριστές αισθητικές προκλήσεις από τα ταξίδια του στη Βενετία. Η ευρύτητα του πνεύματός του και οι διαφορετικές του αναζητήσεις του γίνονται εμφανείς στο έργο του. Είναι ο πρώτος βόρειος καλλιτέχνης που κατάφερε να συνδεθεί δημιουργικά με την αρχαιότητα και την ιταλική τέχνη. Με όλη του την δύναμη λαχταρούσε να γνωρίσει τον αλλιώτικο κόσμο του μακρινού  παρελθόντος, που διαισθανόταν να υπάρχει ,ενός κόσμου που ακολουθούσε διαφορετικούς νόμους από εκείνους της μεσαιωνικής παράδοσης της πατρίδας του. Θα τον απασχολήσουν η αναζήτηση της ιδανικής ομορφιάς και της αρμονίας καθώς και οι νέες απόψεις της Αναγέννησης για την προοπτική.
 Στην ''Μελαγχολία '' του πάντως ,σκάβει πολύ πιο μέσα απ'την φανταχτερή επιφάνεια της Αναγέννησης και οδηγείται σε μια δημιουργία διαχρονική ,η οποία δίνει διαφορετικά μηνύματα στον κάθε άνθρωπο της κάθε εποχής.
 Βλέπω την ανθρώπινη μορφή με τα φτερά. Τα φτερά είναι κλειστά ,μοιάζουν αδρανοποιημένα. Το βλέμμα φανερώνει έναν νου που βρίσκεται αλλού και αδιαφορεί για το παρόν. Στα χέρια του κρατά έναν διαβήτη.όργανο και σύμβολο της ανθρώπινης ανάπτυξης-αλλά δεν διαφαίνεται κάποια πρόθεση να το χρησιμοποιήσει-ίσως και να μην τις συνειδητοποιεί καν τις δυνατότητες που του δίνει. Από την ζώνη κρέμονται κλειδιά.  Κλειδιά που ίσως ανοίγουν καινούριες πόρτες και καινούριες ευκαιρίες. Αλλά μοιάζει να τα έχει απαξιώσει κι αυτά ετούτη  η ανθρώπινη μορφή.-Πολλά ακόμα εργαλεία και σύμβολα της ανερχόμενης τεχνολογίας αλλά και της βαθύτερης σοφίας υπάρχουν γύρω: ένας πίνακας με στήλες αριθμών,μια κλεψύδρα,γεωμετρικά σχήματα  ,μια σκάλα...--Ένα μωρό κάθεται δίπλα ,με φτερά κι αυτό ,αλλά λυπημένο πολύ. Ίσως να συμβολίζει το Πνεύμα και την Ψυχή που προσδοκά νά μάθει και ν'ανοίξει τα φτερά--να διδαχτεί από την φύση ,να μυηθεί στα σύμβολα της επιστήμης ,να τραφεί από την γνώση.
  Στο πίσω μέρος ίπταται μια νυχτερίδα που επιδεικνύει θριαμβευτικτά τον τίτλο του έργου ''Μελαγχολία'' . Και πιο πίσω απ'αυτό οι αχτίδες του φωτός ,ο Ήλιος και κάτω η Θάλασσα με την θεϊκή   τους απεραντοσύνη.
 Σίγουρα ο ευαίσθητος και διαισθητικός ζωγράφος αφήνει χώρο για να σκεφτούμε. Θεωρώ ότι  στην προκειμένη περίπτωση ,η μελαγχολία είναι το κλειδί :μια ελληνική έννοια λέξη ,χαρισμένη κι αυτή στον κόσμο (δεν αντέχω να μην τα επισημαίνω αυτά με κάθε ευκαιρία)-- η μέλαινα χολή ,όπως την διακρίβωναν οι πρόγονοί μας,η οποία προκαλείται από συγκεκριμένα συναισθήματα (η θάλασσα το σύμβολο των συναισθημάτων) --πως χρησιμοποιείται άραγε εδώ στο μυστήριο έργο του Ντύρερ ;
Προσωπικά  πιστεύω πως θέλει να μας δώσει τη διττή της λειτουργία. Διαισθάνομαι πως την Μελαγχολία του Ντύρερ μπορούμε να την νιώσουμε ανάλογη με τα φτερά που δύνανται ν'ανοίξουν και να πετάξουν ή να μείνουν κλειστά και να καθηλώσουν--ανάλογη με τα κλειδιά που μπορούν να ξεκλειδώσουν ή να κλειδώσουν--με τα εργαλεία που αποτελούν ευκαιρία γνώσης και ανάπτυξης ή και καταστροφής-όπως χρησιμοποιηθούν--με την κλεψύδρα που αδειάζει ή που γεμίζει-θέμα αντίληψης. Πολλά άλλα τέτοια μπορεί να σκεφτεί κανείς . Οπότε και η Μελαγχολία, μπορεί να είναι μια κατάσταση που στερεί την χαρά,την δημιουργία και τις δυνατότητες-μπορεί όμως και να αποτελέσει την Χώρα μέσα στη οποία το δυνατό πνεύμα θα συναντήσει την σοφία που απαιτείται για να διώξει την μελαγχολική κατάσταση μπροστά από τον ήλιο- κι έτσι  θα μείνουν  μόνο οι αχτίδες του δυνατού φωτός που ο ίδιος με την δύναμη της θέλησής του θα έχει κατακτήσει.
 Επιδιώκω να συγκρατώ την αισιόδοξη εκδοχή. Αυτό δεν είναι μια αφελής στάση ζωής, Έχω επίγνωση των δυσκολιών και των μαχών που απαιτούνται για ν'αγγίζει κανείς έστω λίγες στιγμές και ορισμένες  αχτίδες φωτός. Γι'αυτό θαυμάζω όλους εκείνους τους αυθεντικούς της Τέχνης που βρίσκουν τρόπους να μετουσιώνουν το σκοτάδι σε υποδειξη φωτεινής ζωής. Είναι σίγουρο πως τον χαρακτήρα και το χάρισμά τους δεν το διαμόρφωσαν παρά μέσα στις πνευματικές μάχες κι ανησυχίες -γιατί μόνο αυτές οδηγούν στην αλήθεια. Υποκλίνομαι λοιπόν στο βασανιστικό και βασανισμένο πνεύμα όλων  των γνήσια εμπνευσμένων  δημιουργών.

--αγγελική---




Τρίτη 13 Δεκεμβρίου 2016

Η εμπύρετη πορεία από την Αφαία ως το Μόναχο

Τον Απρίλιο του 1811 ο Κόκερελ,συντροφιά με τους Φόστερ,Χάλλερ και Λινκ ξεκίνησαν από την Αθήνα για μια αρχαιοελληνική περιοδεία ,με πρώτο σταθμό το ναό της Αφαίας Αθηνάς στην Αίγινα, που τότε θεωρούσαν ναό του Πανελληνίου Διός. Σκοπός τους ήταν να μελετήσουν την αρχιτεκτονική του αρχαϊκού αυτού μνημείου. Αμέσως μόλις έφτασαν στο νησί φρόντισαν να προσλάβουν μερικούς Έλληνες εργάτες προκειμένου να βοηθήσουν στη μετακίνηση μεγάλων λίθων.Τη δεύτερη κιόλας μέρα της ανασκαφής συνάντησαν τα πρώτα μαρμάρινα ευρήματα .Δεκαέξι αγάλματα σε καλή κατάσταση και πολλά άλλα θραύσματα δεν άργησαν να έρθουν στο φως.Ο Κόκερελ και ο Χάλλερ κατέβηκαν αμέσως στο λιμάνι και αγόρασαν από τους προκρίτους τα μάρμαρα αντί σαράντα λιρών,την ώρα που ο Φόστερ και ο Λίγκ τα φυγάδευαν ήδη στην Αθήνα.
Οι νέοι κάτοχοι των αιγινήτικων μαρμάρων δεν συμφωνούσαν ως προς τη διάθεση της ανακάλυψής τους.Ο Φόστερ και ο Κόκερελ επιθυμούσαν να καταλήξουν τα μάρμαρα στο Βρετανικό Μουσείο ,ενώ οι δύο άλλοι -Χάλλερ και Λιγκ- προτιμούσαν κάποια γερμανική ηγεμονική συλλογή.
Από τις επιστολές του Κόκερελ  προς τον πατέρα του ,οι οποίες δημοσιεύτηκαν, είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε πως οι νεαροί Άγγλοι ήταν υπεράνω χρημάτων : <<,'Ελπίζω να εγκρίνεις τη στάση μου αυτή...σίγουρα  η φήμη ότι τ'ανακάλυψα και τα προσέφερα θα έχει μεγαλύτερη σημασία
απ' οποιαδή ποτε χρηματική αποζημίωση κι αν πάρω .....>>
 Ο Βρετανός πολιτικός και ιστορικός της τέχνης Χένρυ Γκάλλυ  Νάιτ,κατέφθασε στην Αθήνα και προσέφερε -ανεπιτυχώς- στους δύο Γερμανούς το ποσό των 2000 λιρών,προκειμένου να παραχωρήσουν τα δικά τους μερίδια στο Βρετανικό Μουσείο.
Την στιγμή που τα ευρήματα επρόκειτο να χωριστούν σε τέσσερα μερίδια και ν'ακολουθήσουν διαφορετικούς δρόμους,καθοριστική στάθηκε η παρέμβαση του Φωβέλ,ο οποίος πρότεινε την σύσταση μιας εταιρείας ,η οποία θα διέθετε τη συλλογή σε ανοιχτή πλειοδοτκή δημοπρασία. Η εταιρεία ιδρύθηκε στις 25 Νοεμβρίου 1811.
Στο μεταξύ η συλλογή στην Αθήνα κινδύνευε. Η χαρακτηριστική πολιτική αστάθεια των ημερών δεν μπορούσε να εξασφαλίσει τα ιδιοκτησιακά δικαιώματα των μαρμάρων. Για το λόγο αυτό ο θησαυρός της Αίγινας οδηγήθηκε με ζώα στο πόρτο Γερμενό ,όπου φορτώθηκε για την αγγλκρατούμενη Ζάκυνθο,και από εκεί-λόγω του φόβου μιας επικείμενης γαλλικής επιδρομής ,μεταφέρθηκε στηνασφαλέστερη Μάλτα. Ο Γκέορκ Γκρόπιους ανέλαβε να τακτοποιήσει τα σχετικά με τη δημοπρασία ζητήματα. Η πώληση ορίστηκε να γίνει στη Ζάκυνθο τον Νοέμβριο του 1812 και η είδηση δημοσιεύτηκε στον Τύπο των μεγάλων ευρωπαϊκών κέντρων.
Μολονότι τα μάρμαρα βρισκόταν στη Μάλτα η δημοπρασία έλαβε χώρα στη Ζάκυνθο,όπως είχε προαγγελθεί. Αγοράστηκαν από τον Όττο Βάγκνερ για λογαριασμό του διαδόχου της Βαυαρίας Λουδοβίκου. Συντηρήθηκαν στη Ρώμη από τους Βάγκνερ και Τόρβαλτσεν και κατέληξαν στη γλυπτοθήκη του Μονάχου.