Τετάρτη 1 Μαΐου 2019

Η αρχαιότερη βυθισμένη πολιτεία

 Στην Πελοπόνησο υπάρχουν τόποι πλήρεις από μύθο και προϊστορική μνήμη, τόποι γαλαξιακοί. Θα εστιάσω στην ανατολική άκρη του Λακωνικού κόλπου , συγκεκριμένα στην θάλασσα που ακολουθεί μετά την Νεάπολη Βοιών, τα Βιγκλάφια και την Πούντα. Εκεί, 700 μέτρα βορειοανατολικά της  Ελαφονήσου υπάρχει  η μικρή νησίδα Παλοπέτρι . Ανάμεσα στην στεριά και στην νησίδα , μέσα στα γαλαζοπράσινα νερά  ,βρίσκεται η αρχαιότερη βυθισμένη πολιτεία, μια πολιτεία πέντε χιλιάδων ετών. Είχε χτιστεί   και είχε ακμάσει στην ιδιαίτερα στην πρώιμη εποχή του χαλκού, δηλαδή 3.200-2000 π.Χ. Το πιθανότερο είναι πως η ύπαρξή της είχε συνεχιστεί και μέχρι την ύστερη εποχή του χαλκού ,δηλαδή στην μυκηναίκή λεγόμενη εποχή ,συγκεκριμένα 1600- 1000 π.Χ. Το σχήμα των κεραμικών αγγείων που βρέθηκαν συνέβαλε στην προσέγγιση της χρονολόγησης.

 Το τμήμα της  βυθισμένης πολιτείας που έχει βρεθεί σήμερα είναι 9 στρέμματα ενώ υπολογίζεται ότι η έκτασή της έφτανε τα 100.000 τετραγωνικά μέτρα. Η ριμοτομία της μαρτυρείται στις ακέραιες κατόψεις των κτιριακών συγκροτημάτων. Υπήρχαν δρόμοι, αυλές, θαλαμοειδείς και κιβωτιόσχημοι τάφοι. Διακρίνονται 15 σπίτια που πρέπει να ήταν διώροφα και να είχε το καθένα γύρω στα 10 δωμάτια όπου κατοικούσαν περίπου 20 άτομα. Τα θραύσματα πίθων και τ'άπειρα υφαντικά βαρίδια που βρέθηκαν στον βυθό επιβεβαιώνουν ενα είδος εξελιγμένης βιοτεχνίας υφασμάτων και μια εμπορική δραστηριότητα. Εξάλλου η λακωνική περιοχή ανοίγεται στον εμπορικό υδάτινο δρόμο Ελαφόνησος, Κύθηρα, Αντικύθηρα, Κρήτη και τα κεραμικά θραύσματα ξεκινώντας από κοινή πρότυπη πηγή έμπνευσης ,δημιουργίας κι επιρροής απλώνονται σ'όλη την ευρύτερη έκταση.
 Ανάμεσα στα οικοδομήματα δεν εντοπίζονται  ούτε δυο όμοια κτίσματα . Το  κοινό χαρακτηριστικό που διακρίνεται αποτελούσε ένα μεγάλο κεντρικό δωμάτιο που ενδέχεται να ήταν και μια εσωτερική αυλή.Το άλλο κοινό στην κάτοψη των κτιρίων της πόλης είναι η πέτρινη θεμελώσή τους η οποία διασώζει μέχρι σήμερα την μορφή τους. Οι πέτρες στα θεμέλια είχαν κριθεί απαραίτητες για την αποφυγή της υγρασίας και της διάβρωσης απ'το νερό της βροχής που κυλούσε στους δρόμους. Τα πάνω τμήματα των τοίχων, τα οποία στηρίζονταν στην πέτρινη βάση ήταν οικοδμημένα από τούβλα που είχαν φτιαχτεί από πηλό και είχαν στεγνώσει στον ήλιο και στον αέρα. Οπότε ήταν αναμενόμενο να καταστραφούν οι τοίχοι -αλλά όχι τα θεμέλιά τους -μετά απ' την καταπόντιση του οικισμού.Οι δρόμοι ,οι οποίοι ορίζονταν απ'τις ευθείες των σπιτιών είχαν πλάτος πέντε μέτρα.
 Αξίζει να σημειωθεί πως στην απέναντι στεριά, στα Βιγγλάφια υπάρχει μα ακόμα απ'τις αρχαίες πυραμίδες που έχουν βρεθεί στην Ελλάδα. Σε βράχο ,κοντά στην πυραμίδα υπάρχει λαξευμένη μια μορφή Σφίγγας, πάντα παραμελημένη  κι αινιγματική.

Επίσης υπάρχουν λαξευμένοι τάφοι στον βράχο,τόσο στην ακτή της Πύντας όσο και στην μικρή νησίδα Παυλοπέτρι.
 Εντύπωση μου προκάλεσε επίσης η πληροφορία πως στην περιοχή προφανώς υπήρχε λατρεία των Χαρίτων. Σε δύο περοχές μαρτυρείται η λατρεία των τριών Χαρίτων : στην Ελαφόνησο και στον Ορχομενό της Βοιωτίας, όπου υπάρχουν οι Πηγές των τριών Χαρίτων.
 Πάντως, για την περιοχή του Λακωνικού κόλπου ζει κι ένας μύθος που θέλει την θεά Αφροδίτη να πραγματοποιεί καταβύθιση στεριάς , για να βοηθήσει τις τρεις Χάριτες που τις διεκδικούσαν οι κυνηγοί. Έτσι σχηματίστηκαν τα διάφορα νησιά της περιοχής όπου αυτές μπορούσαν να ζουν προστατευμένες ,καθώς η θάλασσα που παρεμβλήθηκε αποτελούσε εμπόδιο για τους κυνηγούς. Οι μύθοι κρύβουν σίγουρα αλήθειες ,που όμως για να προκύψουν θέλουν ένα πνεύμα βασανιστικά μυημένο σ'άλλα επίπεδα.
Το καλό για την αρχαιότερη βυθισμένη πολιτεία ,για την οποία μιλάμε είναι πως ο καταποντισμός της την βοήθησε τελικά να κρατήσει την ιδέα της όψης  που είχε 5 χιλιάδες χρόνια πριν από σήμερα ,εφόσον δεν χτίστηκαν άλλες πολιτείες πάνω στα θεμέλιά της, όπως έγινε στις άλλες περιπτώσεις. Έτσι, η ψηφιακή αναπαράσταση που έινε στην μορφή της εντυπωσιάζει καθώς καταδεικνύει έναν  πολιτισμό τόσο όμοιο με τον σύγχρονο .

 Τ'αρχιτεκτονικά κατάλοιπα της βυθισμένης πολιτείας τα είχε εντοπίσει ήδη απ'το 1904 ο Έλληνας αρχαιολόγος Φωκίων Νέγρης , Τότε δεν είχε δοθεί διάσταση στο θέμα, πράγμα που δεν μας ξενίζει πια. Το 1968 ο αρχαιολογικός χώρος τοπιογραφήθηκε απ'το Ινστιτούτο Ωκεανογραφίας του Κέμπριτζ. Το 2009 ξεκίνησαν οι υποβρύχιες έρευνες στη περιοχή απ'το Πανεπιστήμιο του Νότιγχαμ.
 Έχουμε στον τόπο μας όχι μόνο τον πιο μαγευτικό πυθμένα της ελληνικής πρϊστορίας αλλά και το πιο σπάνιο πρόπλασμα του προϊστορικού παγκόσμιου πολιτισμού. Αυτό αποτέλεσε την βάση της κοινωνικής,οικονομικής και οικιστικής οργάνωσης. Αλλά δεν ασχολούμαστε εμείς με τις βυθισμένες Ατλαντίδες περιοχές . Μόνο η μητέρα θάλασσα τις αγκαλιάζει και τις λυτρώνει ακόμα. Δεν θα διαμαρτυρηθώ γιατί ο σκοπός μου είναι άλλος. Ήθελα μόνο να μιλήσω ελάχιστα για την αρχαιότερη βυθισμένη πολιτεία. Τα υπόλοιπα είναι των βυθών της θαλασσας και των υδάτινων θεών.
angiemin

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου