Τετάρτη 5 Δεκεμβρίου 2018

Μεσσήνιοι και Μυκηναίοι- Α' Μέρος

Τι έχει αυτός ο τόπος και δεν μπορεί κανείς να τον ξεχάσει, αν μια φορά τον έχει δει; Κατ'αρχήν ,είναι γεμάτος με πολιτισμικά άνθη αιώνων. Ήδη απ' το 3000 π.Χ. -κατά την εποχή του χαλκού -η ανάμειξη κασσίτερου και χαλκού έδινε μέταλλο αξεπέραστο σε σκληρότητα .Μ'αυτό φτιάχτηκαν -πέρα απ'τα όπλα-άπειρα έργα τέχνης ,που σπερματικά έδωσαν την ιδέα της μορφής τους στους επόμενους αιώνες ,τους αιώνες των πιο όμορφων γλυπτών.
 Πρωτεύουσα της περιοχής ,που μια μέρα θα ονομαζόταν Μεσσήνη ,ήταν εκείνη την εποχή η αμμώδης Πύλος . O Όμηρος λέει για τον βασιλιά της Πύλου πως ήταν η ίδια η προσωποποίηση της Δικαιοσύνης, πράγμα που μπορούσε κανείς να διαπιστώσει ακόμα κι από την περιβαλλοντική πολιτική που ο βασιλιάς εφάρμοζε. Ήταν ένας οικολόγος του 1250 π. Χ. ,ο οποίος διέθετε μια ομάδα εργατών,εξειδικευμένων στην προστασία της φύσης ,καθώς οι κάτοικοι της περιοχής κατέστρεφαν τα δάση για τους γνωστούς ανά τους αιώνες λόγους.
 Oι καλλιέργειες ήταν πλούσιες και φροντισμένες . Υπήρχαν  ελιές,συκιές, που ρίζωσαν για πάντα στον τόπο .Κοντά σ'αυτά υπήρχε κι η καρυδιά ,που την είχαν φέρει οι προγενέστεροι δεινοί θαλασσοπόροι της αρχέγονης αυτής γης από τα ταξίδια τους στη Μικρά Ασία. Στα χωράφια εκτός από σιτάρι και κριθάρι, πλήθαινε κι η σίκαλη, που επίσης την είχαν φέρει απ' την Ανατολή. Τα σταφύλια  ωρίμαζαν κάτω απ'τον ανεξάντλητο ήλιο.
 Πέρα από τους καρπούς της γης, φημίζονταν και για τους καρπούς του πνεύματος και της υψηλής αισθητικής τους. Ως ειδικοί στη μεταλλοτεχνία ήταν φημισμένοι και για τα όπλα που κατασκεύαζαν.  Τα πιο περιζήτητα ήταν τα ξίφη και δόρατα made in Mykene  ή made in Pylos (όπως θα λέγαμε σήμερα)  . Οι σιδηρουργοί της Πελοπονήσου θεωρούνταν οι καλύτεροι και μετά απ' την εποχή του Χαλκού.
Επιπλέον, ο πελάτης βασιλιάς νοιάζονταν για την απόκτηση κι άλλων αγαθών . Σ'όλη τη διάρκεια  των ανακτορικών χρόνων (που θεωρείται η Πρωτοελλαδική 2 περίοδος ) ,όπως και στα μυκηναϊκά χρόνια, άπειρες ήταν οι παραγγελίες γι' αρώματα και μυρωδάτα ελαιώδη χρίσματα σώματος που παράγονταν στην περιοχή. Οι πλούσιες πόλεις της Ανατολής ,μεταξύ των οποίων και η Τροία πλήρωναν  ακριβά για να τ' αποκτήσουν.
 Οι αποθήκες στις Μυκήνες, στην Τίρυνθα,στην Πύλο στη Σπάρτη ήταν γεμάτες με θησαυρούς .Το εμπόριο έφερε πλούτο ( ίσως και κάτι άλλο πέρα απ'το εμπόριο ,που δεν συνάδει ώστε ν'αναφερθεί εδώ ). Τα τραπέζια λύγιζαν απ'τα χρυσά μαχαιροπίρουνα και οι άρχοντες κάτω απ'τις βαριές χρυσές κορώνες. Οι τάφοι έμοιαζαν με μεταλλεία χρυσού.Οι βασιλιάδες θα μπορούσαν να είναι ικανοποιημένοι, αλλά οι άνθρωποι ποτέ δεν ήταν διαφορετικοί. Οι Μυκηνάοι ήθελαν πιο πολλά-πιο πολύ μπρούντζο,πιο πολύ χρυσό και-κυρίως πιο πολλή εξουσία. Δίπλα από τη  χώρα της Μεσσήνης έίχε αρχίσει  πόλεμος για την Τροία. Κάπου πάνω στα εφτά όρη του Ταϋγέτου είχε το παλάτι της κάποτε η Ελένη , τ' όμορφο βλαστάρι απ'τον σύνδεσμο του Δία και της Λήδας. Η Ελένη ήταν ευτυχισμένη με τον Μενέλαο ,μέχρι που εμφανίστηκε ο Πάρης για να πάρει το δώρο που του είχε υποσχεθεί η θεά Αφρροδίτη. Κι ο πόλεμος ξεκίνησε.
Η Τροία ήταν η πιο πλούσια πόλη της Προϊστορίας, καθώς  είχε τον έλεγχο της πιο βασικής πρώτης ύλης: του μπρούντζου.Γι'αυτό πολύ τους βόλεψε τους Αχαιούς αυτή οι απαγωγή,εάν τελικά είχε πραγματικά γίνει. Η λίστα με τους συμπολεμιστές, που αναφέρει ο Όμηρος είναι αξιοσημείωτη. Ο ίδιος ο βασιλιάς Νέστορας είχε στείλει πέντε πλοία και στρατιώτες κατέβηκαν για να στρατευθούν από τις κορυφές της Ιθώμης, όπου ο Δίας είχε στήσει τον δεύτερο Όλυμπό του,
 Η νίκη του Αγαμέμνονα έφερε κρίση στις Μυκήνες, Ο πόλεμος εμπόδισε την ανταλλαγή προϊόντων με την Αίγυπτο . Μαζί με τους Μυκηναίους ήρωες ναάγησε και η οικονομία τους γιατί δεν εξαφάνισαν μόνο την Τροία αλλά και τις πρώτες ύλες που παρείχε και την αγορά που τους στήριζε μέχρι τότε. Η υπεροχή του Μυκηναίου βασιλιά έφερε στο καθεστώς του αμετάκλητη ήττα. Οι σιδηρουργοί στην Πύλο και στις Μκήνες δεν είχαν πια δουλειά και υπάρχαν προίόντα ανταλλαγής που ξέμεναν στα ράφια.
 Την πτώση του παλιού συστήματος την επιδεινώνουν πολλαπλοί σεισμοί. Η συλλαβογράμματη Γραμμική Β γραφή υποβαθμίζεται μαζί με την ελίτ. Γιατί  όταν μια ελίτ χάνεται,χάνονται μαζί μ'άυτήν και οι αυστηρά κρυμμένες δυνατότητές της. Οι τέσσερις αιώνες μετά απ'τον Τρωϊκό πόλεμο ονομάστηκαν σκοτεινοί.
Για τις επόμενες γενιές μαζί με τον υψηλό πολιτισμό ξεχνιούνται και οι εξελιγμένοι τρόποι καλλιέργειας της γης. Μόνο η δρυς ,το ιερό δέντρο του Δία θεριεύει στην άγρια της φύση.Τετρακόσσια χρόνια αργότερα  Δωριείς κατεβαίνουν απ'τις κορυφές του Ταϋγέτου. Κανείς δεν έμαθε ποτέ από που ακριβώς. Το σίγουρο είναι πως ήταν πολύ εξοικειωμένοι με τα βουνά της τεράστιας ορασειράς,σαν να είχαν γεννηθεί απ'τα ίδια τα σπλάχαν των βουνών. Όσοι κατέβηκαν απ'τη δυτική πλευρά ενώθηκαν με τους τελευταίους Μυκηναίους κι όλοι μαζί σήκωσαν τα μανίκια. Καθάρισαν τα χωράφια , διευθέτησαν τα προβλήματα της καλιέργειας . Ελιές και συκιές καλλιεργήθηκαν από την αρχή. Όλα θα μπορούσαν να έχουν εξελιχθεί τέλεια αν οι Μεσσήνιοι (που είχαν πάρει τ'όνομά τους απ' την μυθική βασίλισσά τους ) είχαν απλά άλλους γείτονες. Α'την άλλη πλευρά του Ταϋγέτου κρύβονταν οι Σπαρτιάτες.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου